Sự chuyển dịch về mặt ngữ nghĩa của từ Hán Việt và những lỗi sai khi dịch Việt-Trung, Trung-Việt

Abstract

Từ Hán Việt chiếm phần lớn và đóng vai trò quan trọng trong kho từ vựng tiếng Việt. Đây là kết quả của một quá trình giao lưu tiếp xúc lâu dài giữa tiếng Hán và tiếng Việt. Sau khi xuất hiện trong tiếng Việt, do chịu sự chi phối của tiếng Việt nên một bộ phận từ Hán Việt đã có sự thay đổi về mặt ngữ nghĩa, khác với nghĩa gốc Hán ban đầu. Hiện tượng này dễ dẫn đến những lỗi sai khi dịch, và chính những lỗi sai này đã làm ảnh hưởng đáng kể đến độ chuẩn xác trong quá trình dịch. Bài viết này dựa trên cơ sở nghiên cứu quá trình thay đổi về nghĩa của từ Hán Việt, chỉ ra một số lỗi sai thường gặp phải khi dịch từ Hán Việt, từ đó đưa ra vài lưu ý trong việc dịch thuật cho người dịch.